منطقه ۱۴ تهران یکی از مناطق جنوبشرقی پایتخت است که به دلیل محلههای قدیمی، بافت سنتی، مراکز مذهبی و فرهنگی، و همچنین قرار گرفتن در مسیر اصلی شرق به جنوب تهران اهمیت زیادی دارد. این منطقه ترکیبی از محلههای تاریخی و بافتهای در حال نوسازی است.
📍 موقعیت جغرافیایی
• محدوده:
• شمال: خیابان پیروزی
• جنوب: بزرگراه بعثت
• غرب: خیابان ۱۷ شهریور و بزرگراه شهید محلاتی
• شرق: بزرگراه بسیج
• وسعت منطقه حدود ۹ کیلومتر مربع است.
🏘 محلههای مهم
• چهارصد دستگاه
• دولاب
• آهنگران
• صد دستگاه
• شیوا
• مینابی
• کوثر
• سرآسیاب دولاب
• محلههای اطراف خیابان پیروزی
🏛 ویژگیهای تاریخی و فرهنگی
• این منطقه بخشی از محلههای قدیمی جنوب شرق تهران است.
• گورستان تاریخی دولاب در این منطقه قرار دارد که محل دفن مسیحیان (کاتولیک، ارتدوکس، پروتستان) از زمان قاجار تا امروز است.
• محله چهارصد دستگاه از نخستین شهرکهای مسکونی تهران است که در دهه ۳۰ خورشیدی ساخته شد.
• به دلیل بافت سنتی، هنوز کوچهها و خانههای قدیمی در این منطقه وجود دارند.
🏢 مراکز شاخص
• فرهنگسرای خاوران (یکی از بزرگترین مراکز فرهنگی تهران)
• فرهنگسرای امید (در نزدیکی منطقه)
• میدان شهدا و میدان خراسان (در حاشیه منطقه)
• مراکز مذهبی متعدد مثل مساجد قدیمی در محلههای دولاب و چهارصد دستگاه
🌳 فضاهای سبز و بوستانها
• بوستان خاوران (جزو بزرگترین پارکهای جنوب شرق تهران)
• بوستان پامچال
• بوستان شکوفه
• بوستان نگین
• بوستانهای محلی متعدد برای استفاده ساکنان
🚇 حملونقل و دسترسی
• مترو: ایستگاههای میدان شهدا، نیروی هوایی، ابنسینا و نبرد دسترسی به منطقه را آسان میکنند.
• اتوبوسهای تندرو (BRT): خطوطی که از میدان خراسان و خیابان پیروزی میگذرند.
• بزرگراهها: بزرگراه بعثت، بسیج و شهید محلاتی مسیرهای اصلی دسترسیاند.
👨👩👧👦 جمعیت و بافت اجتماعی
• جمعیت منطقه حدود ۴۵۰ هزار نفر برآورد میشود.
• بافت اجتماعی ترکیبی از اقشار کارگر، کارمند و بازاری است.
• خانهها در برخی محلهها فرسودهاند، اما در سالهای اخیر پروژههای نوسازی و آپارتمانسازی افزایش یافته است.
⚠️ مشکلات و چالشها
• بافت فرسوده و کوچههای باریک در محلههایی مثل دولاب و مینابی.
• کمبود پارکینگ و ترافیک در خیابانهای اصلی مثل پیروزی و خاوران.
• سرانه پایین فضای سبز نسبت به جمعیت زیاد.
🎯 جاذبههای دیدنی و فرهنگی
• گورستان تاریخی دولاب (ثبت ملی)
• فرهنگسرای خاوران (مرکز فرهنگی بزرگ با سالنهای هنری و ورزشی)
• محله قدیمی چهارصد دستگاه
• بازارچههای سنتی و محلی در خیابانهای پیروزی و دولاب
✅ در یک جمله:
منطقه ۱۴ تهران یکی از مناطق قدیمی و پرجمعیت شرق پایتخت است که با محلههایی مثل دولاب و چهارصد دستگاه، وجود فرهنگسرای خاوران و گورستان تاریخی، و بافت سنتی در کنار نوسازیهای جدید، جایگاه ویژهای در بافت شهری تهران دارد.
